Vorstenbossche bijnamen in de 19de en 20ste eeuw
Inventarisatie en registratie (versie oktober 2024)Sinds invoering van de Burgerlijke Stand ruim 200 jaar geleden in 1811 kennen we een officiële achternaam. Daarvoor kwamen achternamen of beter gezegd familienamen ook al voor. Soms waren dat uit de middeleeuwen stammende namen, vaak ook vernoemingen naar vader (vadersnamen of patroniemen), (b.v. Jansen, zoon van Jan of Geenen, zoon van Geen/Gerard, ), beroepsnamen (b.v. Smits, Schoenmakers, Timmermans), herkomstnamen (b.v. van Veghel, van Dommelen, van Heeswijk) of locatienamen of toponiemen (b.v. van de Ven, van de Velden, van der Heijden, van de Tillart). Omdat formeel niets geregeld was kwamen vaak verschillende schrijfwijzen en ook verschrijvingen voor. Niet iedereen kon even goed schrijven en lezen en dialecten speelden hierbij een rol.
In veel dorpen en streken woonden veel mensen met eenzelfde familienaam/achternaam. Daarom zijn oude gebruiken (vanaf de 11de eeuw) van een bijnaam of toenaam nog tot ver in de 20ste eeuw (en soms nu ook nog) gewoon om de ene familie van de andere te onderscheiden. Bijnamen staan nergens officieel geregistreerd en dreigen daarom ook voor het nageslacht verloren te gaan. www.vorstenbosch-info.nl maakte een inventarisatie van de Vorstenbossche bij- en toenamen. Helpt U mee om het aan te vullen? Meldt aanvullingen en wijzigingen voor deze lijst via webmaster@vorstenbosch-info.nl of rechtstreeks bij mij. Er zijn verschillende reacties binnen die in onderstaand overzicht zijn verwerkt. Cor, Jos, Jos, Hennie, Joke, Truus, Harrie, Ton, Jan, Jan, Ruud, Toine, Martien, Albert, Elly, Wim, Drieka, Frans en allen die nog gaan volgen, bedankt hiervoor.
Door de verschillende aanleveringen vaak uit mondelinge overleveringen of ‘van horen zeggen’ en het feit dat er geen formele registratie is van bijnamen kunnen er onvolkomenheden of onjuistheden voorkomen in onderstaande. Wij streven naar juistheid en horen dan ook graag uw correctie, aanvullingen en reacties.
Wil je meer lezen over de eigen famielienaam, kijk dan eens in de Nederlandse Familienamen databank.
>
| bijnaam | Buurt/straat | Officiele naam | Verklaring |
| Ties van Luiken | Dintherse Hoek | Martinus (Ties) Somers | Ties was de zoon van Lucas Somers, roepnaam Luik.Luiken is verkorte vorm van Luiksen oftewel Luikzoon. |
| Has van Nollen (spreek uit Nulle) | Dintherse Hoek | Johannes (Has) van der Heijden | Johannes was zoon van Nol (Arnoldus) van der Heijden |
| Piet de Kin | Kerkstraat | Piet van den Heuvel | Vanwege sterk vooruitstekende kin zo genoemd |
| Janus de Scheper | Oude Beemdseweg | Janus van Kessel | Vanwege beroep als schaapsherder zo genoemd |
| Lange Jas | Dintherse Hoek | Jas (Johannes) van Kessel | Vanwege lengte zo genoemd |
| Januske van Piete van de Pad | Broekkant | Janus van Kessel | De boerderij van Janus, zoon van Piet van Kessel was gelegen aan een verbindingspad tussen de Broekkant en Schoolstraat. |
| Bert, Harrie en Bart/Lambert de Kuster | Heuvel, Kerkstraat en Mr. Loeffenplein | Bert van Kessel Harrie en Bart van Kessel | Vader Bert van Kessel was 40 jaar lang koster in Vorstenbosch. |
| Jan Jenne ook wel Jan de Slager | Kerkstraat | Jan van den Tillart | Jan is slachter en zoon van Jan van den Tillart. |
| Piet Pakhuis | Schoolstraat | Piet Gijsbers | Piet was lang zaakvoerder van het pakuis (CHV-winkel) |
| Toon Linders | Toon Verhoeven | Vernoemd naar stiefvader van Toon, Martien Linders. Toon’s vader, Frans Verhoeven, stierf op jonge leeftijd. | |
| Toon Tien | Eggerlaan | Toon van Kessel | Toon woonde op huisnummer 10. De tien was opvallend groot aan de gevel zichtbaar. |
| Harrie van Driek van Tienussen of Harrie van Drieke |
Dintherse Hoek | Harrie van Kessel | …zoon van Driek van Kessel, kleinzoon van Tinus van Kessel |
| de Witte Dortmans | Hazelberg | Familie Dortmans | Vanwege overwegend lichte haarkleur in de familie. |
| de Zwarte Dortmans | Hazelberg | Damilie Dortmans | Vanwege overwegend donkere haarkleur in de familie. |
| Jan van Knilisse | Jan van Kessel | …zoon van Cornelis (Knillis) van Kessel | |
| Emerens van “den Osse boer” | Dintherse Hoek | Emenrens van Vugt gehuwd met Wilhelmina Aarts | Ouders van Vught waren via Uden afkomstig uit Oss |
| Cisca van “den Osse boer” | Molenweg en Hondstraat | Fransisca de Wit, gehuwd met van Doorn | Francisca’s moeder was Johanna van Vugt, zus van van Emerentianus van Vugt. |
| Drieka van Kobus van Miena Juppe | Dintherse Hoek | Drieka van Vught | Drieka was getrouwd met Driek van Vught (den Osse boer). Zij was een dochter van Jacobus (Kobus) van der Wielen. De toevoeging Miena Juppe is niet herkenbaar. |
| De Rooie Ven | Kerkstraat | Hannes van de Ven | Vanwege rood haar. Hannes was de vader van Martien van de Ven. |
| Piet van Dorusse | Dintherse Hoek | Piet van Kessel | Piet, zoon van Dorus van Kessel |
| Bert van Piete | Dintherse Hoek | Bert van Kessel | Bert , zoon van Piet van Kessel |
| Bert Senieren | Dintherse Hoek | Bert van der Sangen | Bert was de zoon van Naris Senieren zo genoemd omdat zijn moeder en een tante 2 zussen met een van der Sangen getrouwd waren. allebei dochters van Reinier van de Middegaal, alle nakomelingen van Baltazar van der Sangen noemen ze den Baltus behalve de nazaten van die twee broers. |
| Piet Brul | Berkenenvenseweg | Piet Senieren | Piet sprak nogal luid |
| Harrie van Grarusse | Dintherse Hoek | Harrie van Kessel | Harrie van Grarus (Gerardus) van Kessel |
| Janus de Roelf | Kampweg | Janus van der Heijden | Janus zoon van Roelf/Rudolf van der Heijden en Hendrika van der Wijst |
| Hanneke Joosten | Dintherse Hoek | Hanneke van der Velden | Hanneke (Johanna) kleinkind van Joost (Justinus) van der Velden. Hanneke was gehuwd met Tieske van Berkel. |
| Sjef Joosten/Josjes | Watersteeg | Sjef van der Velden | Sjef, kleinzoon van Joost van der Velden |
| Bert de Louw | Kerkstraat | Bert van Gerwen | Kleinzoon van Christiaan van Gerwen en Maria de Louw |
| Anna Bloemers | Kerkstraat/Liebrechtsplein | Anna van Gerwen-Blommers | Verbastering van meisjesnaam |
| Piet d’n Doan | Kerkstraat | Piet van Uden | Piet was de kleinzoon van Daniël (Daan) van Uden (Berlicum) waarnaar de bijnaam verwijst. |
| Piet d’n Olifant | Waarschijnlijk dezelfde persoon als Piet d’n Doan, wellicht vanwege overmaatse oren zo genoemd. | ||
| Bertje Tuf, Bertje Pin | Kerkstraat | Bert Smulders | Bert bracht in de beginjaren boodschappen rond met de motor. Ook wel Bertje Pin genoemd vanwege zijn stekelig haar. |
| Jaan Hennekont | Kerkstraat | Jaan (Adriana) van Kessel | Jaan handelde in kippen. Jaan had de gewoonte de kippen in het achterwerk te knijpen om te kijken of er misschien nog een ei in zat aldus de overlevering. Als Jaan kippen opkocht keek ze of de kippen geen waterkont hadden, want dan waren ze verder niet verhandelbaar. Een kip die leidt aan waterkont (ziekte) legt geen eieren. |
| Wim Flits | Hondstraat | Wim van Lith | Vanwege hobby fotografie |
| Marinus Han Lammeren(Hannes Lammerde) | Oude Veghelse Dijk 10 | Marinus van der Heijden | Marinus was zoon van Johannes en kleinzoon van Lambertus van der Heijden (Langenbergsestraat 5) |
| Has, Dorke en Jan de Spijker | Has en Dorke : Nistelrodensedijk Jan: Derptweg | …Timmers | Afstammelingen van Dorus (Johannes Theodorus geb 1807) Timmers. Had veel spijkers in de voorgevel van zijn huis vanwege een oude druivenstruik. (Boek familiegeschiedenis Timmers) |
| Hannes Kniep | Bedaf | Hannes Timmers | gelezen in het boek “familie Timmers”: Deze tak van de familie Timmers zou deze bijnaam te danken hebben aan het feit dat Hannes altijd wedde om een kniep (zakmes). Het zal wel het enige geweest zijn dat hij altijd bij zich had, want veel hadden ze vroeger niet. |
| Grad den Bult | Bergweg | Gerardus van den Burgt | Waarschijnlijk zo genoemd omdat hij nabij de eerste ‘bulten’ van Bedaf woonde. |
| Tinus Driek Moeten, Drieka de Moet | Kapelstraat | Tinus (Martinus) Francissen | Martinus Francissen de zoon van Henricus Francissen en Arnolda van den Tillaart. Henricus is als weeskind opgevoed bij een tante (Moetje), vandaar zijn vernoeming Driek van Moetjes/Moeten evenals zijn zoon.Tinus werd later in Dinther uit gemak Tinus de Moet genoemd ipv Tinus Driek Moeten. Kleindochter Drieka draagt die bijnaam in Vorstenbosch nog.Drieka Francissen is gehuwd met Adriaan van Asseldonk. |
| D’n Dikken Tinus, ook wel Tinus Plotseling | Heuvel | Tinus van Kessel | Tinus was een stevige man en jarenlang beheerder van de eierbond. |
| Tieske van Hein Kont | Hazelberg | Tieske van Dijk | Ties (Martinus) van Dijk, zoon van Hein van Dijk ook wel Hein Kont genoemd vanwege opvallend lichamelijk kenmerk. |
| d’n Berenboer | Hondstraat/Tipweg | Toontje van Asseldonk, Tona van Dijk | Hadden een cooperatieve varkensbeer waar de boeren met hun varkens ter dekking naar toe gingen. |
| Marinus van Wieskes | Oude Beemdseweg | Marinus van den Heuvel | Marinus was de zoon van Louis (Lowie/Wies) van den Heuvel, schaapsherder en stroper van beroep. 5 kleinkinderen van Wies dragen ook de naam Louis. |
| Marinus van Willeme | Langenbergseweg | Marinus van den Heuvel | Marinus, zoon van Willem van den Heuvel |
| Harrie van Piet van Dorusse | Dintherse Hoek | Harrie van Kessel | Harrie zoon van Piet, zoon van Dorus van Kessel.Harrie is loonwerker. |
| Theke Greenpeace | Schoolstraat | Theo van den Heuvel | Jarenlang zette Theo zich in voor Greenpeace. |
| Twan en Jan de Mulder | Kerkstraat | Twan en Jan Smolenaers | Vader, stiefvader en Twan waren molenaar op de Windlust. Stiefvader Piet Rakels worden ook wel de Mulder genoemd. |
| Thieu de Smit | Heuvel | Thieu Stevens | De familie Stevens had een smederij op Heuvel 2. Ook zonen Thieu en Piet werden de Smit genoemd. |
| Trui de Smit | Heuvel | Geertruida Stevens-Heesen | Trui was de vrouw van Thijs (Matheus) Stevens (de Smit) |
| Anna van Knillis/Ciske Lap, ook Anna Pruik | Kapelstraat | Anna Habraken | Anna was gehuwd met Marinus Somers en dochter van Knillis (Cornelis) Habraken (zie hieronder) en Anna van Asseldonk. Anna droeg op latere leeftijd een pruik |
| Familie Lapkes (Lepkes) | Bedaf | Familie Habraken | Mogelijk vanwege “door de weekse” klederdracht (overall met veel herstelwerk) zo genoemd. Weet iemand meer? |
| Janus de Reus | Leeghandseweg | Janus van Kessel | Vanwege zijn grote lengte en forse bouw. |
| ’t Smerig wefke | Vullingsweg | Juffrouw Van Diepen | Was niet al te proper |
| Toon van Aorde | Langenbergseweg | Toon Aarts | Toon, zoon van Aart Aarts |
| Ties Lul | Watersteeg/Hazelberg | Ties Ketelaars | Ties, kalverhandelaar, had de gewoonte heel sterke verhalen/kletsverhalen(lulverhalen) te vertellen |
| Janeske de Slachter | Akkerweg | Janus Lunenburg | Janus voerde ook het vak van slager uit |
| Piet de Perdepoot | Kapelstraat 8 | Piet van de Ven | Piet had sterk naar buitenstaande voeten |
| Toon de Pruim | Kapelstraat 6 | Antoon van de Wijst | Antoon was timmerman, bouwde het huis waar nu Hendrik van der Wielen woont en is later naar Canada geëmigreerd |
| Drie vur unne gulde | Lendersgat | Riek Verhoeven | Riek had een café aan het Lendersgat en tapte lange tijd op zondag 3 pils voor een gulden. |
| Jo van Hein Berg | Heuvel | Jo van den Berg | Jo, zoon van Hein van den Berg |
| De lange hèn | Hazelberg | ….van Grunsven | Bij deze familie groeide Tieske van Dijk op. Vrouw was waarschijnlijk tenger persoon. |
| Pietje Fiets | Hondstraat | Pietje van de Velden | Piet, zoon van Driek van de Velden. Hij zat vaak op zijn fiets |
| ’t burgemisterke | ‘t Derpt | Hanneske Heesakkers | Enigzins bijzonder man, kaarsrechte postuur, zong voorop in het koor. |
| Driek van Tinus Geertjes | Nistelrodensedijk | Driek van den Boogaart | Driek, zoon van Tinus (Martinus), zoon van Geert (Gerardus) van den Boogaart |
| Bert van Has Nullekes | Rietdijk/Akkerweg | Bert Raaijmakers | Bert, zoon van Has (Johannes), zoon van Nol (Arnoldus) Raaijmakers |
| Nulleke Friet | Kapelstraat | Nol (Arnoldus) de Graaf | Nol (Arnoldus) de Graaf (26 jan 1916) woonde in Nistelrode maar runde van ca 1958 tot 1973 in Vorstenbosch een frietkraampje aan de Kapelstraat. Nol was maar klein van stuk en werd door iedereen Nulleke genoemd. De bijnaam Nulleke Friet was dus al snel gevonden. |
| Naris Everden | Kerkstraat | Naris (Leonardus) Verhoeven | Naris was zoon van Everardus (Everd-zoon) Verhoeven, woonde op Bedaf. Naris was getrouwd met Jaan van Kessel (Jaan Hennekont) |
| Harrieke de Kapper | Kerkstraat | Harrie Ottenheim | Harrie was van ongeveer 1955 tot 1977 vrijetijdskapper |
| Dien van Nelisse | Kerkstraat | Dien Ottenheim-Verhoeven | Dien is een dochter van Cornelis (Neliske) Verhoeven en woonde destijds op de Brakke (nu cafe de Riethoeve) |
| Tien de Mol | Derpt | Martien van Asseldonk | Martien is opgegroeid bij de familie de Mol-v.Asseldonk |
| Mister Piet | Schoolstraat | Piet van den Boom | Piet is ruim 35 jaar onderwijzer geweest an de basisschool |
| Wimke d’n Bakker | Rietdijk | Wimke Verkuijlen | Wim was in de 70-tiger jaren bakker aan huis voor Sommers Nistelrode |
| Pammetje van Kessel | Nistelrodensedijk | Peter van Kessel | Door de initialen van zijn doopnamen (P.A.M.) zonder puntjes in het logo van zijn bedrijf is men hem Pam/Pammetje gaan noemen. |
| Mina de Timmerman | Kerkstraat | Mina Dominicus-Gloudemans | Mina’s man Albert was timmerman en Mina was in huis de woordvoerder. |
| Frans de Kapper | Kerkstraat | Frans Crommentuijn | Woonden tot 1951 in wat nu de Ketel is. Dit pand kende toen 2 delen t.w. een café en een kapperszaak. Frans verhuisde met zijn gezin naar Gemert en had daar nog jaren een kapperszaak. |
| Jan de Kroon | Heuvel | Jan van Grunsven | Van Grunsven had in de zestiger jaren een kleine Kroon supermarkt. |
| Zuster Vimbus | Kerkstraat | Zuster Euphemia | Zuster Euphemia, een van de zusters van Ronse, was van 1938 tot 1970 onderwijzeres. |
| De reuzen van Vorstenbosch | Rietdijk | De gebroeders Toon, Bert en Piet Heesakkers. | Vanwege hun lengte werden de broers Heesakkers wel de reuzen genoemd. |
| Maarten en Ans de Ketel | Kerkstraat | Maarten en Ans van Berkel | Uitbaters van café de Ketel |
| Bet de Smid (Naris, Toon, Cijntje, Lientje) |
Derptweg/Oude Veghelsedijk | Elisabeth de Groot, vrouw van Hendrikus Vogels | Elisabeth was een van de dochters van Antonius de Groot oftewel Toon de Smid. De familie de Groot had enkele generaties een smederij op de Brakke. |
| Toontje en Harrie d’n Bakker | Kapelstraat | Harrie van Heeswijk, zoon van Toon van Heeswijk | Toon en later zoon Harrie hadden een bakkerij annex kruidenierswinkel in de Kapelstraat. |
| Hein Kont | Heuvel | Hein van de BergMogelijk ook Hein van Dijk | Vanwege opvallend lichaamskenmerk. |
| Albert de Snijer | Kerkstraat | Albert Seinen | Albert Seinen was kleermaker bij van Iperen |
| Hein d’n klompenmaker | Rietdijk | Hein van Heeswijk | Was blijkbaar ook klompenmaker |
| Sijntje de Wever | Bedaf | Francina de Wit | Sijntje was spinster en weefster rond 1900 |
| Toontje de Klompenmaker | Akkerweg 12 | Anton van Roosmalen | Antoon (Toon) was klompenmaker van 1932 tot 1946 |
| Dien van Geel | Bedaf | Lamberdina van de Vondervoort | Lamberdina (Dien 1873-1960) was getrouwd met Jacobus van Geelkerken. Ze woonden in een huisje op Bedaf dat in 1959 door brand werd verwoest. |
| Lammen Tinus of Tinus de Lijs |
Kapelstraat | Martinus van Kessel (1892-1980) | Tinus was licht gehandicapt aan een arm. Ook leidde hij een afwachtend, bescheiden en teruggetrokken leven waar hij de bijnaam de Lijs (Lijzige) aan dankte. |
| Toon van Tinus van Knellis Mechelien | (Kerkstraat, Kampweg) Heuvel | Toon van Grunsven (1907-1981) | Vernoemingsreeks (Toon zoon van Martinus zoon van Cornelis zoon van Mechelien) |
| Dien van Geel | Bedafseweg, vooraan in de bossen. | Lamberdina van Geelkerken-van der Vondervoort | Afkorting. |
| Mail toevoegingen naar mailto:webmaster@vorstenbosch-info.nl |
2 Comments
Chrisje van de Ven, burgemeester van Vorstenbosch
Volgens mijn bescheiden mening is de Familie van der Wijst niet naar Canada ,maar naar Australië geëmigreerd .
In de begin jaren 40 logeerde ik bij mijn grootouders Janus van Kessel & Dina Heesakkers ,op Kapelstraat 8 naast bakkerij van Heeswijk. Zodoende ging ik spelen bij mijn toenmalige buurmeisje ,Lientje v.d.Wijst.. Vond het heel erg toen ik hoorde dat zij daar weg gingen . heb later geen contact meer met haar gehouden ,daar was je als kind toen nog te klein voor.
Mogelijk is de FAM. later alsnog naar Canada vertrokken.
Heeft er nog iemand contact met hun??????
Zou graag willen weten of en waar Lientje verblijft.
ik ben Marietje van der Worp Kocken nu woonachtig in Oss