Hoe oud zijn de Bedafse Bergen?
— 29 mei 2024
341
Bedaf in het vroege voorjaar van 2024 (foto frank geenen)
We hebben vlak bij huis een uniek natuurgebied, de Bedafse Bergen. Je kunt er prachtig wandelen en genieten van de rust en het landschap met zandverstuivingen, heide, bossen en omliggende weide- en akkerlanden. We hebben dit natuurgebied in oorsprong te danken aan ingrijpen van de mens.
De Bedafse Bergen zijn akkerrandwallen ten noorden van het gehucht Bedaf en ten zuid/oosten van voorheen de Meeuwerheide. De Bedafse Bergen zijn ontstaan in de late middeleeuwen. Onderzoeker Jan van Mourik van de UVA koppelt het ontstaan aan de grootschalige boekweitteelt begin 1400 (bron onderzoek 1987). Door het afplaggen van de heide ten behoeve van de potstallen (heide vermengt met koemest werd als mest gebruikt) en intensievere landbouw voor de boekweitteelt kreeg wind vrij spel op de zandige ondergrond. Opwaaiend zand bedreigde de meer vruchtbare akkers en graslanden richting de Leijgraaf. Door aanplant van eikenhoutwallen wilde men het stuifzand vastleggen. Het stuifzand hoopte zich in en rond de eikenhakhoutwal hoog op. De eiken werden meestal gedeeltelijk door het zich ophopende zand bedolven maar bleven toch doorgroeien, waardoor hun toppen nu nog als een soort eikenstruweel boven de toppen van het duin blijven uitsteken.
Uit vergelijking van kaarten uit de 19de en 20ste eeuw blijkt dat de wallen zich nog tot amper een eeuw geleden in oostelijke richting hebben verplaatst. De groei van bossen rondom in voornamelijk de laatste 50 jaar heeft verplaatsing doen stoppen. Vandaag de dag veranderen de zandduinen alleen nog in hoogte onder invloed van wind en regen en het recreatief gebruik. Dat heeft o.a. tot gevolg dat wortels van de boven de zandberg uitstekende eiken weer meer bloot komen te liggen.
Zie ook https://www.vorstenbosch-info.nl/veranderend-bedaf/